Doktor hastayla arkadaş olamaz

 Tıpta en zorlu tedavilerden biri kanser tedavisidir. Memorial Antalya Onkoloji Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Özdoğan da bu tedaviyi yürüten doktorlardan biri. Tedavi süresince doktor ve hasta arasında nasıl bir ilişki olmalı? Arada mesafe mi, yoksa duvar mı olmalı? Özdoğan; nasıl akıllı bir hasta ve hasta yakını olunabileceği konusunda soruları yanıtladı:

DOKTOR OTORİTE OLMALIDIR
 Doktor, bir hastaya annesi-babası gibi şefkat duyabilir mi?
Doktor hastanın duygularını; annesi, babası ve kardeşi gibi hissetmeye çalışmamalıdır. Empati yapmanın azı karar, çoğu zarardır! Ama kanser, zorlu bir tedavidir ve doktor ile hasta arasındaki ilişki önemlidir. Ben hastalarıma sarılmaktan keyif alırım. Çünkü hastaya kararınca dokunmak keyifli bir şeydir. Eğer dokunursanız; hastadan olumlu bir elektrik alır, onun yumuşadığını ve kendini daha güvende hissettiğini görürsünüz. Hasta doktoruna daha kolay ulaşılabileceğini düşünür. Bir doktorun hastasına sarılması yadırganacak bir durum değil, aksine tedavi sürecinde, her iki tarafı da motive eden bir davranıştır. Hastaya ilaç gibi gelir.
 Doktor, hastası ile arkadaş olmamalı mı?
Doktor; hastanın gözünde bir otoritedir ve bu otoritenin kaybedilmemesi gerekir. Çünkü o zaman hasta, aradaki ilişkiyi istemeden suistimal edebilir. Daha kolay tedaviler isteyebilir. Doktorun, ilişkiyi yönetmesi çok önemlidir.

ELEKTRİĞİN TUTMASI GEREKİR
 Hastanızın size kızıp başka bir doktora gitmesi ama sonuç değişmeyince geri dönmesi size ne hissettirir?
Bunlar hasta-hekim ilişkisinde yaşanabilecek doğal şeylerdir. Her hastayı memnun edemeyebilirsiniz. Kimi zaman elektriğiniz tutmaz veya gününüzde değilsinizdir; hastanın beklentilerine cevap veremeyebilirsiniz. Hasta, her zaman kendini güvende hissedeceği hekimi bulmalıdır. Belli bir tedavi sürecinden sonra hasta, her hangi bir nedenle hekim değiştiriyor ve sonra bundan memnun olmayıp geri dönmek istiyorsa, bunu anlayışla karşılarım. Ancak bu davranışın sıklıkla tekrarlamamasını da isterim. Yaşanan olumsuz sürecin kendime ait olan kısmını da gözden geçiririm. Olumsuz yanlarımı düzeltirim. Bu arada doktorun da bir insan olduğu unutulmamalıdır. Hasta ve hasta yakınları bizlerin de incinebileceğini bilip anlayışla karşılamalı. Doktor hastası ile ilişkisinde nasıl empati yapmak zorundaysa, hasta da doktoru ile ilişkisinde aynı şekilde empati yapmalıdır.
 Hasta, doktoruna körü körüne güvenip bağlanmalı mıdır peki?
Hasta, her zaman farklı alternatifleri olabileceğini bilmelidir. Onkolojide farklı tedaviler vardır, hastanın da seçenekleri olmalıdır. Kafası karışabilir ve tatmin olmayabilir. Bir sorgulama içine girmesi çok doğaldır. Bu nedenle hastanın doktora körü körüne bağlanması yerine, her iki tarafın da birbirine açık ve dürüst olması daha doğru bir yaklaşım olacaktır.

Esra Tüzün