Dış gebelik döllenmiş yumurtanın rahim içi (endometrium)dışında vücutta herhangi bir yere tutunması ile oluşan gebelik. Dış gebelik 50 de 1 olasılıkla olur. Dış gebeliklerin tamamına yakını tüpte olur. Döllenme tüpün içinde olduktan sonra 1 hafta içinde bir taraftan bölünerek çoğalırken bir taraftan da rahim içine doğru ilerler. Oluşan embryo rahim içine ilerlemeyip tüpe veya rahim içi dışında başka bir yere tutunursa dış gebelik olur.
Dış Gebelik Nedeni
Enfeksiyon veya enflamasyon nedeniyle tüpte parsiyel tıkanıklık
Daha önceden geçirilmiş bir enfeksiyon nedeniyle oluşan skar dokusunun ebmbryo hareketini kısıtlaması
Daha önceki yapılan ameliyatlar nedeniyle oluşan yapışıklık
Normalden uzun tüp
Dış Gebelik Riski Olanlar
Dış gebelik riski artan kadınlar:
35-45 yaş arası
Daha önceden dış gebeliği geçiren
Kasık ve karın bölgesinden ameliyat olan
PID geçiren (pelvik inflamatuar hastalık)
Çok sayıda kürtaj
Sigara
Tüpü bağlandıktan sonra veya RİA varken hamile kalan
Endometriosis olan
İnfertilite tedavisi gören
Dış Gebelik Bulguları
Normal gebelikteki bulgularla aynı bulguları vermesine rağmen aşağıdaki bulgular dış gebelikte görülür:
Sıklığı değişen keskin saplanır tarzda ağrı.Çoğunlukla kasıkta bazen de karın ve omuz ağrısı şeklinde (karın içine olan kanama diyaframı etkileyerek omuzda ağrı yapabilir)
Normal adetten daha az veya daha fazla adet kanaması
Halsizlik, titreme, bayılma
Barsaklarla ilgili bulgular
Keskin ağrı ve ağır kanama durumunda hemen acile başvurulmalı. Hayati tehlike olabilir.
Dış Gebelik Tanısı
Dış gebelik tanısı muayene ile birlikte yapılan ultrason ile konur. Beta-hCG ölçümü önemli. Genellikle beta-hCG seviyesi beklenenden az olur. Ayrıca progestron seviyesinin düşük olması gebeliğin normal olmadığını gösterir.
Dış Gebelik Tedavisi
Tıbbi Tedavi: İlaçla tedavide methotrexate kullanılır. İlaç gebelik dokusunun büyümesini engelleyerek emilimini sağlar. İlaç tedavisi erken tespit edilen ve kanama başlamamış dış gebeliklerde denenebilir.
Cerrahi Tedavi: Laparaskopik veya açık cerrahi olarak dış gebelik dokusu alınır. Eğer dış gebeliğe bağlı rüptür olmuş ve çok fazla kanama varsa acil ameliyat yapılmalı.
Tedavi sonrası beta-hCG seviyesi düşer. Eğer düşmüyorsa hala gebelik dokusunun olduğu anlamına gelir. Beta-hCG seviyesi sıfır olana kadar takip edilmeli.
Dış gebelik sonrası tekrar dış gebelik olma ihtimali artar. Eğer ilç tedavisi veya cerrahi sonrası tüplere zarar gelmemişse normal gebelik şansı daha fazla olur.
Op.Dr. İrfan Tarhan